Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας ιδρύθηκε το 1948 με την ονομασία «Ανωτέρα Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών», αλλά δέχθηκε τους πρώτους φοιτητές της το ακαδημαϊκό έτος 1957-58. Το 1966 μετονομάσθηκε σε Ανώτατη Βιομηχανική Σχολή Θεσσαλονίκης, ενώ το 1985 έγινε η κατάτμησή της σε δύο τμήματα:

• Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και
• Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων.

Το 1990 η ΑΒΣΘ μετεξελίχθηκε σε «Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών» και συγχρόνως ιδρύθηκαν τρία νέα τμήματα:

• Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών (από το 2008 το τμήμα μετονομάσθηκε σε Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών)
• Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής
• Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

Το 1993 ιδρύθηκε το τμήμα

• Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής και το 1996 ιδρύθηκαν τα νέα τμήματα,
• Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
• Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης.

Τέλος, το 2004 ιδρύθηκαν το τμήμα

• Μάρκετινγκ και Διοίκησης Λειτουργιών με έδρα την Έδεσσα και το
• Τμήμα Διοίκησης Τεχνολογίας με έδρα τη Νάουσα.

Σήμερα, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας έχει περίπου 10.000 φοιτητές, με έμφαση στις οικονομικές, διοικητικές και κοινωνικο-πολιτικές επιστήμες. Η επίτευξη υψηλής ποιότητας στη ζωή του πανεπιστημίου αποτελεί πρώτιστη μέριμνα. Παράγοντες που προσδιορίζουν την ποιότητα είναι το υψηλό επίπεδο των πτυχιούχων και των διδασκόντων, η συμμετοχή τους στην παραγωγή νέας γνώσης με δημοσιεύσεις διεθνούς κύρους, οι καινοτόμες μέθοδοι διδασκαλίας, η σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή και το εξειδικευμένο διοικητικό προσωπικό. Με την ανάπτυξη νέων και την αναβάθμιση των υπαρχόντων προγραμμάτων σπουδών των Προπτυχιακών Τμημάτων, την οργάνωση υψηλής στάθμης Μεταπτυχιακών Σπουδών και την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας φιλοδοξεί να γίνει ένα από τα πρώτα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στα Βαλκάνια, αλλά και στην Ευρώπη, στους τομείς της εξειδίκευσής του. Στόχος του αποτελεί επίσης να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας, να συνεργάζεται με δημόσιους οργανισμούς και ιδιωτικές επιχειρήσεις και να συμπράττει με άλλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα με τρόπους που θα συμπληρώνουν και θα ενισχύουν τις δραστηριότητές του.